Öncü Girişimciler – Türkiye’nin İlkleri

Blogumda Okuyorum adında bir “sayfa” ve birde “kategori” var. Okuyorum “sayfasında” okuduğum tüm kitapların “sadece” isimlerine yer veriyorum. Okuyorum “kategorisinde” ise, kitaplar hakkında inceleme yapıyor, görüşlerimi belirtiyorum. Bu yazım okumayı uzun süredir istediğim “Öncü Girişimciler – Türkiye’nin İlkleri” kitabı hakkında olacak. Biraz uzun bir yazı olacak ama pişman olmayacağınızı garanti edebilirim.

Öncelikle bu kitabı okurken bir çok defa hayretler içinde kalacaksınız. Kapağındaki otobüs, Türkiye’nin ilk şehirlerarası otobüsünün resmi. Kitap içerisinde ilgimi çeken bölümleri -kısmen ve tamamen alıntı yapmaya iznim olmadığı için- “kendi” cümlelerim ile anlatmaya çalışacağım.

• “Kot” pantolon diye bildiğimiz türün “Muhteşem Kot” isimli bir girişimcinin soyadı olduğunu ve “Kot” pantolon adı olmadığını aslında markanın adı olduğunu,
• Hilton İstanbul‘un Amerika dışındaki ve  Avrupa’daki ilk Hilton olduğunu,
• Migros‘un ilk kuruldukları yıllarda kamyonların içerisinde satış yaptığını,
• Devrim Arabaları diye filmi de yapılan 129 günde yapılan Türkiye’nin ilk arabasının hikayesinin aslında şuan bildiğimiz gibi olmadığını,
• “Hacı Bekir” lokumunu eminimki bir çoğumuz duymuşuzdur. peki 1777‘den beri faaliyet gösterdiğini,
• Çukurova Holdingin (turkcell, bmc,  digiturk, kvk …) Koç ve Sabancı’dan daha önce bir sanayici olduğunu, Tarsus’un en büyük toprak sahipleri olduğunu,  Mondros Ateşkes Anlaşması’ndan sonra Fransızlara karşı mücadeler ettiklerini, Sanayiye adım atan ilk Türk aile olduğunu
• Eczacıbaşı markasının Nejat Eczacıbaşı tarafından ilk olarak balık yağı üretimi başladığını,
• Koç Holding‘in Vehbi Koç tarafından16 yaşında okulu bırakarak bir bakkal dükkanı açmasıyla bugünler geldiğini,
• Eyüp Sabri Tuncer markasının nasıl var olduğunu,
• Piyale markasını ben yabancı sanıyordum ama 1922 yılında kurulduğunu,
• Cumhuriyetin ilk milli bankasının İş Bankası olduğunu,
• Cumhuriyetin kurulmasından üç yıl sonra, Atatürk’ün, Cumhuriyetin Türkiye’ye ne gibi yenilikler getirdiği ve bu yeniliklerin sonuçlarını Batı’ya göstermek istemesinden sonra Karadeniz isimli gemi Avrupalılara seyyar sergi serferleri ile gösterdiğini (benim en çok şaşırdığım ilklerden birisi)
• Atatürk Orman Çiftliği’nin kuruluş hikayesini,
• Uludağ’ın ilk yerli gazozu olduğunu,
• İlk kağıdın 1936 da üretildiğini,
• Gripin‘i Necip Akar adında Türk bir girişimcinin bulduğunu ve ilk defa afiş reklamı yapıldığını,
• DYO marka boyayı bir çoğumuz biliyoruzdur. Açılımının DYO(Durmuş Yaşar ve Oğulları) olduğunu, ilk boya fabrikasını kurduğunu,
• Yeşil Kundura‘nın 13 yaşında ayakkabı sektörüne adım atan Mustafa Yeşil tarafından kurulduğunu, Türkiye’de ayakkabı sektörünün öncüsü olduğunu,
• Kale Kilit’in Sadık Özgür tarafından Sivas’ın Divriği köyünde çobanlık yaparken 1953’te İstanbul Tahtakele’ye gelerek atölye kurduktan sonra böyle bir büyüklüğe ulaştığını,
• E.C.A. markasının Ekrem, Cahit, Ahmet isimlerinin baş harflerinden oluştuğunu ve nasıl bugünlere geldiklerini,
• “Blucin”in Amerika’da demiryolu döşeyen işçiler için tasarlandığını,
• Eti, Arçelik , Bmc, Demirdöküm, İdaş, Pınar, Petlas, Escort Computer, Uno, Ares, Turkcell ve daha bir çok şirket, kurum, kişi ve markanın nasıl bugünlere geldiklerini,

biliyor muydunuz? Daha da önemlisi bu süreçlerin nasıl geliştiğini görmek sizleri, büyük ihtimal beni şaşırtığı gibi şaşırtacaktır.

• Sizi bunlar şaşırtmasa da;
• Cumhuriyet’in ilk yıllarında bu girişimcilerin nasıl destek aldıklarını,
• Devlet tarafından büyük bir güven ile kuruduklarını,
• Dünyadaki diğer örneklerini incelemek için yurtdışına çıktıktan sonra gittikleri yerlerden makine getirmeleri, ortaklık kurmaları,

beni gerçektende şaşırttı.

İyi okumalar diliyorum.